Những thước phim xúc động

Lớn lên trong chiến tranh

“Mộ đom đóm” là bộ phim hoạt hình do hãng Ghibli (Nhật Bản) sản xuất và ra mắt năm 1988, chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của tiểu thuyết gia Nosaka Akiyuki. Đây là câu chuyện đầy bi thương nhưng cũng rất nhân văn kể về hai anh em Seita và Setsuko. Seita phải bảo vệ em gái nhỏ Setsuko sau khi mẹ qua đời và cha lên đường nhập ngũ. Cả hai lạc lõng giữa một thành phố đổ nát, nơi mà bóng tối của chiến tranh bao trùm lên mọi thứ.

Cậu bé Seita gầy gò, đôi mắt trũng sâu, nhưng ánh mắt ấy luôn chứa đựng tình yêu thương vô bờ bến dành cho em gái. Setsuko hồn nhiên và đáng yêu, mang đến một tia sáng le lói trong cuộc sống đầy khó khăn. Cô bé luôn lạc quan và yêu đời, dù phải đối mặt với đói khát và bệnh tật. Tình thương giữa hai anh em là sợi dây kết nối họ với cuộc sống, dù vô cùng mong manh.

Setsuko từng nói: “Em muốn ăn bánh gạo”. Có lẽ đây là mơ ước giản đơn mà thực tế nhất trong suy nghĩ ngây ngô của trẻ thơ. Nhưng ngay cả mong muốn nhỏ bé ấy cũng khó mà thực hiện bởi em đang sống trong chiến tranh – kẻ thù tàn khốc đã cướp đi cả thể xác và tâm hồn con người.

Chất thơ của những đốm sáng le lói

Những con đom đóm lấp lánh như những ngọn lửa nhỏ, lập lòe trong hang tối là một hình ảnh mang tính biểu tượng. Phân đoạn hai anh em ngồi bên nhau, ngắm nhìn bầy đom đóm là một khung cảnh vừa đẹp, vừa để lại nhiều đắn đo trong lòng khán giả. Ánh sáng của loài đom đóm tượng trưng cho sự hy vọng, le lói trong đêm tối. Sống trong một thế giới đầy đau thương và mất mát, những con đom đóm nhỏ bé với ánh sáng lấp lánh đem tới hy vọng, sự ấm áp và niềm vui cho hai anh em Seita và Setsuko. Tiếp theo, chúng là hình ảnh ẩn dụ cho tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên của hai đứa trẻ trước khi chiến tranh cướp đi tất cả.

Tuy vậy, đom đóm vẫn chỉ là loài côn trùng có vòng đời ngắn ngủi, ánh sáng của chúng tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn. Bởi vậy, chúng còn đại diện cho sự mong manh. “Tại sao những con đom đóm lại phải chết quá sớm như vậy?”, câu hỏi ngây thơ của Setsuko khi nhìn thấy những con đom đóm dần biến mất đã khiến người xem không khỏi xót xa. Dường như, điều đó gợi lên sự tương đồng giữa vòng đời của đom đóm và số phận éo le của hai anh em.

Thế nhưng, mặc dù nhỏ bé, nhưng đom đóm vẫn mang trong mình sức sống mãnh liệt. Chúng tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở của tự nhiên, ngay cả trong những điều kiện khắc nghiệt nhất. Cuối cùng, ánh sáng của đom đóm đối lập hoàn toàn với bóng tối của chiến tranh. Chúng như một lời nhắc về vẻ đẹp của cuộc sống và sự cần thiết phải bảo vệ hòa bình.

Vì sao hình ảnh đom đóm lại gây ấn tượng với người xem đến vậy? Có lẽ là bởi sự tương phản giữa ánh sáng lung linh của đom đóm và bóng tối của chiến tranh tạo ra một hiệu ứng thị giác và cảm xúc mạnh mẽ. Bên cạnh đó, đom đóm là hình ảnh gắn liền với những hoài niệm đẹp đẽ của nhiều người, đặc biệt là ở nơi thôn quê dân dã, khiến họ cảm thấy đồng cảm sâu sắc với hai nhân vật chính.

Thông điệp nhân văn sâu sắc

“Mộ đom đóm” không chỉ là một câu chuyện buồn về chiến tranh, mà còn là một bài học về lòng nhân ái và nghị lực của con người. Ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất, tình cảm gia đình vẫn luôn là động lực mạnh mẽ nhất của con người. Tác phẩm cũng là lời nhắc nhở con người nhìn về quá khứ để trân quý hơn giá trị của hòa bình.

Là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Studio Ghibli, “Mộ đom đóm” đã góp phần khẳng định vị thế của hãng phim này trong làng hoạt hình thế giới. Bộ phim đã chứng minh rằng hoạt hình không chỉ dành cho trẻ em mà còn có thể tạo nên sự rung động trong trái tim của người lớn.