Làng văn hóa - Nông thôn mới
Tùng Luật là một trong 7 thôn của xã Vĩnh Giang, nhìn ra sông Bến Hải, sau làng là rừng cây, người dân nơi đây gọi là Rú Tùng (“rú” chỉ những nơi có cây cối rậm rạp). Được hình thành từ khoảng 700 năm về trước, địa thế sơn thủy hữu tình đã làm nên vẻ đẹp nên thơ, dày chất văn hóa của làng.
Xuyên suốt chiều dài 70 năm hình thành và phát triển của huyện Vĩnh Linh, Tùng Luật là ngôi làng anh hùng trong chiến đấu, cũng như đi đầu trong xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa. Tùng Luật được công nhận là Làng Văn hóa cấp quốc gia đầu tiên của tỉnh Quảng Trị vào năm 1996. Năm 2011, làng vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba vì có thành tích xuất sắc trong phong trào xây dựng làng văn hóa.
Phát huy truyền thống của xã Vĩnh Giang và huyện Vĩnh Linh anh hùng, những năm qua người dân cùng với lãnh đạo địa phương tiếp tục cần cù lao động, sản xuất xây dựng quê hương. Bộ mặt nông thôn mới lộ diện và phát triển không ngừng; các phong trào thi đua yêu nước lan tỏa trong nhân dân, trong từng ngõ xóm, từng địa danh, từng hộ gia đình. Đạo đức truyền thống văn hóa được khơi dậy và phát huy, tình làng nghĩa xóm, tinh thần yêu thương đoàn kết giúp đỡ nhau, gìn giữ phong tục tập quán tốt đẹp, xây dựng con người nhân hậu, nghĩa tình… Các câu lạc bộ (CLB) “Ông bà, bố mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo”; đặc biệt là CLB về phong trào khuyến học nở rộ như: “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập” lan tỏa tinh thần học tập theo gương Bác Hồ đến toàn dân, đến với từng gia đình, đoàn thể, họ tộc, từng tầng lớp từ già đến trẻ…
“Kỳ vọng” vào sự “thành đạt” của người làng
Nói về thành tích trong cuộc vận động khuyến học ở Tùng Luật, bác Nguyễn Văn An - Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Giang cho biết: “Làng Tùng Luật có bề dày về truyền thống cách mạng, văn hóa và đặc biệt rất hiếu học. Phát huy truyền thống quý báu này, các cấp ủy Đảng, chính quyền thôn, bà con nhân dân luôn tích cực ủng hộ Quỹ khuyến học khuyến tài. Trung bình mỗi năm, Quỹ huy động được hàng trăm triệu đồng thưởng cho con em đoạt giải các cấp và động viên học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Ngoài Quỹ khuyến học của thôn còn có Quỹ khuyến học của các dòng họ, Chi hội Phụ nữ, CLB Con cháu hiếu thảo, Đoàn thanh niên. Vì vậy tỷ lệ học sinh giỏi, đỗ đạt luôn được duy trì bền vững. Thôn Tùng Luật đạt “Nông thôn mới kiểu mẫu” và công tác khuyến học có sức lan tỏa lớn đến các thôn khác trong xã. Con em đỗ đạt của thôn Tùng Luật đã đi đầu, góp kinh phí để xây dụng Quỹ Kỳ Thành (Quỹ khuyến học khuyến tài Kỳ Thành ra đời nhằm mục đích Kỳ Vọng vào sự Thành Đạt của con em người làng); từ đó động viên được học sinh, thầy cô giáo dạy tốt, học tốt, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh”.
Bác Nguyễn Văn An thông tin thêm, để có được số tiền khuyến học lớn như vậy, trước hết là nhờ vào truyền thống hiếu học. Thế hệ đỗ đạt trước luôn hướng về quê hương, theo dõi và vận động thế hệ sau tham gia học tập tốt. Ai nghèo khó không có điều kiện sẽ được giúp đỡ đến nơi đến chốn. Trong gia đình nếu cô chú, cậu mợ có điều kiện thì giúp đỡ con cháu. Dòng tộc nào cũng xây dựng Quỹ khuyến học và khen thưởng, nêu gương kịp thời, động viên con cháu dòng tộc mình thi đua học tập cùng con cháu dòng tộc trong thôn. Tùng Luật chính là điểm sáng khuyến học và niềm tự hào của xã Vĩnh Giang về các phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới.
Nhà giáo Bùi Thị Thanh Hà - Hiệu trưởng trường Tiểu học Vĩnh Giang chia sẻ: “Chúng tôi luôn tự hào về việc đầu tư cho học tập, giáo dục của bà con làng Tùng Luật. Học sinh ở đây rất chăm chỉ, siêng năng và có thành tích học tập tốt. Thầy cô giáo ở trường cũng rất tự hào và nêu gương để động viên các em toàn trường học tập”.
Bí quyết của “Làng khuyến học khuyến tài”
Nhiều gương sáng học tập xuất thân từ làng đã thành đạt, được ghi nhận nhân dịp Kỷ niệm 70 năm thành lập huyện Vĩnh Linh (25/8/1954-25/8/2024) như Giáo sư, Tiến sĩ Lê Hồng Hạnh - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, Tổng Biên tập tạp chí Pháp luật và Phát triển; Thạc sĩ, thẩm phán cao cấp Lê Hồng Quang - Chánh án Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Trị… là những người luôn dành nhiều thời gian, công sức vận động khuyến học cho quê nhà Tùng Luật.
Thành tích học tập của thế hệ đi trước cũng chính là tấm gương sáng cho học sinh trong làng. Như anh Trương Công Hòa, đoạt giải Ba quốc gia môn Sinh học, hiện nay là sinh viên Đại học Y khoa Huế; chị Tạ Phương Nhung - Gương mặt trẻ tiêu biểu tỉnh Quảng Trị năm 2022, hiện là sinh viên Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh v.v.. Những gương sáng trong học tập này từng trưởng thành nhờ sự giúp đỡ, hỗ trợ từ Quỹ khuyến học của làng, đồng thời là động lực để cho các bạn học sinh kế cận noi theo, phấn đấu.
Có được những thành tích tốt trong học tập của con em làng Tùng Luật nhiều năm qua, một phần nhờ vào sự hỗ trợ kịp thời của Quỹ khuyến học thôn. Riêng năm 2024, thôn đã vận động được 15 triệu đồng; các dòng tộc như họ Trương, họ Bùi, họ Trần, họ Nguyễn… cũng huy động được từ 10 đến 50 triệu đồng. Chi hội Phụ nữ thôn Tùng Luật thường xuyên giúp đỡ những học sinh gặp khó khăn đột xuất để ai cũng được đến trường. Quỹ khuyến học của thôn đã góp phần nâng cánh ước mơ trên con đường học vấn và ươm mầm tương lai cho học sinh bay cao, bay xa khắp mọi miền Tổ quốc…
Năm học 2024-2025 đã bắt đầu! Trên khắp nẻo đường, từng ngôi nhà của “Làng khuyến học khuyến tài” Tùng Luật, các bạn học sinh, các cô bác phụ huynh đã chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất cho năm học mới. Xin chúc cho thầy cô, học sinh bước vào hành trình năm học 2024-2025 đạt nhiều thành tích tốt trên bước đường có sự đồng hành của Hội khuyến học địa phương.
Nhà giáo Nguyễn Văn Hữu
(Phó Trưởng phòng GD&ĐT huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị)
