Tủ sách Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng nhân kỷ niệm 70 năm Ngày ra số đầu tiên của báo Đội (1/6/1954-1/6/2024) được mở đầu với bộ 5 cuốn của 5 tác giả Nguyên Tổng biên tập qua các giai đoạn như một sự trình làng nhiều điều thú vị, hấp dẫn. Bởi qua mỗi ấn phẩm, độc giả không chỉ đến với những sáng tác mà còn là sự khám phá thế giới tâm hồn trẻ thơ của mỗi tác giả, nhà báo đã từng làm công tác quản lý báo chí, với kinh nghiệm sống và “làm nghề” được tích luỹ này thể hiện, bày tỏ.
Nhà báo, nhà biên kịch Vũ Quang Vinh qua cuốn sách Những hình ảnh cao đẹp đã gửi gắm những tình cảm, niềm khâm phục, trân trọng của mình với những nhân vật thể hiện. Dường như tác giả muốn nhắn nhủ các em và bạn đọc : Sự tri ân với những hy sinh, cống hiến và đóng góp của thế hệ đi trước trong bất cứ công việc, ngành nghề, hoạt động, nhất là lao động nghệ thuật là điều cần thiết và ghi nhớ. Có như vậy, những thành quả mà mỗi chúng ta đang thụ hưởng hôm nay mới thấy hết những giá trị và sẽ là động lực cho sự phấn đấu vươn lên. Chắc chắn trong ký ức khi gấp trang sách của mỗi bạn đọc mãi còn lung linh về người phụ nữ Việt Nam – Người mẹ cao đẹp, thân thương từ Nguyên Bí thư TW Đảng, nguyên Phó chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa nay là Chủ tịch Quỹ học bổng Vừ A Dính, chủ nhiệm CLB “Vì Hoàng Sa- Trường Sa thân yêu”, về cố nhà văn Nguyễn Phan Hách, nhạc sĩ Lê Chí Hiếu, nhạc sĩ Trần Tiến, ca sĩ Anh Thơ… những con người tài năng nhưng luôn cần mẫn, khiêm nhường đức độ, “thầm lặng đóng góp cho đời” những vẻ đẹp tinh tuý của cuộc sống từ chính tâm hồn mình.
Nhà báo – nhà văn Nguyễn Thị Vân Anh được độc giả nhí biết đến từ những câu chuyện đồng thoại đầy chất thơ, dí dỏm mà sâu sắc. Mỗi truyện của tập sách Ai là bạn tốt là mỗi bài học về đạo đức, quan hệ trong cuộc sống rất thấm thía, mà nhẹ nhàng, dễ hiểu.
Ai là bạn tốt là bài học cho Thỏ trắng khi nghe lời rủ rê của Công mà xuýt bị Cáo ăn thịt. Bầy ong không biết làm mật là thế giới Ong đâu chỉ có Ong Mật mà còn Ong nâu, Ong Bò vẽ, Ong Mắt đỏ. Loài vật nào cũng được trân trọng “nếu ta biết vận dụng năng lực của mình trong cuộc sống”, Gà trống hoa mơ hết kêu ngạo tưởng rằng chỉ mình có thể “làm ra ngày – ra đêm, khi chăm chỉ học tập, thêm hiểu biết, kiến thức”.
Cá đuôi cờ xứng đáng được nhận cờ qua Hội thi bơi “ở đời không chỉ có sức lực, dũng cảm mà còn đạo đức, lòng người”.
Rồi Thung lũng Phượng hoàng và Quà Trung thu của vịt là những truyện đồng thoại tràn đầy tình bao dung, nhân hậu đâu chỉ từ loài vật thân quen.
Đọc xong Ai là bạn tốt các em càng thấy cuộc sống thân thương, đáng yêu nhường nào nếu biết trân quý những tình cảm với cha mẹ, thầy cô, bạn bè người thân mà ta đã có và đang có.
Nhà văn, nhà báo Phạm Thành Long tìm đến với các em qua Truyện và ngụ ngôn. Như lời tác giả “ Cuốn Thông thái rởm là tập hợp 37 truyện ngụ ngôn và truyện ngắn mini được “lấy” ra từ 8 cuốn sách viết cho thiếu nhi của tôi… Đọc các câu chuyện trong cuốn sách này, các em sẽ bất ngờ biết được những kiến thức về các loại vật và cuộc sống của chúng. Và những bài học mà mỗi câu chuyện ngụ ngôn mang lại”.
Đúng vậy, truyện mang tên cho tập sách Thông thái rởm là truyện “điển hình” cho thể loại mà tác giả đã thành công. Chú thỏ huênh hoang tưởng mình có thể rành rọt về họ hàng nhà Chó. Nhưng đã trả lời sai bét khi được hỏi “Anh có biết tại sao trời nắng thì lũ chó chúng tôi lại thè lưỡi ra, dãi dớt chày ròng ròng như thế không?” Và kết thúc tác giả khẳng định “Kẻ nào tự mãn với hiểu biết của mình thì kẻ đó sẽ tự đào hố chôn mình”.
Mỗi truyện của Thông thái rởm đều hấp dẫn bạn đọc không chỉ ở những tình huống xảy ra, những bài học đúc kết mà còn cả những giải pháp bất ngờ, khéo léo nhân văn được đề cập giải quyết. Đọc Đồng tiền dũng cảm, Không cứu là tốt hay Chiếc bánh kỳ lạ rồi là Chú ấy ai… các em sẽ thấy 37 truyện gặp trong Thông thái rởm làm nên tập sách quý, đáng trân trọng.
Những đứa con của trời của nhà báo, nhà văn Trần Quang Đạo kể về lũ “nhất quỷ, nhì ma thứ ba học trò” ở làng quê miền Trung tác giả những năm chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ.
Chuyện xảy ra đã hơn nửa thế kỷ và viết gần 30 năm (đoạt giải Nhì của Cuộc vận động sáng tác cho trẻ em – NXB Kim Đồng 1997) nhưng độc giả vẫn hứng thú với những gì xảy ra.
Bọn trẻ chia làm hai phe, tính nết khác nhau, những trò chơi cũng vậy. Nghịch ngợm, ngổ ngáo đối lập với tử tế, hiền lành. Thông minh, chăm chỉ đối lập với cục cằn, biếng nhác. Tất cả qua từng chương Ranh giới/Cuộc đụng độ đầu tiên/Kẻ bắt nạt/Trận chiến/Học võ/Thần thiêng/Trong hang mặt quỷ/Ngày vui… tác giả dần dần làm nổi bật từng “chân dung” mỗi đứa trẻ ở cả hai “chiến tuyến” để rồi “lý giải” điều sẽ xảy ra - như lời thầy Mến : “Tuổi các em là tuổi hiếu động, thầy biết có một số em đã mắc phải những lỗi lầm, nhưng thầy tin các em sẽ tiến bộ vì các em biết nhìn lên phía trước, các em biết vì làng xóm, vì đất nước”
Đừng bao giờ đánh mất niềm tin với các em, câu chuyện của Trung, Trí, Khanh, Tuỳ Duyên, Thanh… là thông điệp mà Những đứa con của trời nhắn lại với những ai quan tâm và có trách nhiệm với thế hệ tương lai.
Nhà báo, nhà văn Trần Quang Đạo viết Những đứa con của trời như được trở về với chính tuổi thơ, với làng quê của mình bởi vậy thật xúc động khi đọc xong mỗi chương, tập sách.
Là tập thơ duy nhất trong Tủ sách, Ngọn lửa của nhà báo, nhà thơ Nguyễn Đức Quang là tập hợp 20 bài thơ cùng 20 tản văn từ những tập thơ viết cho các em nhiều năm qua.
Mong muốn thắp lên cho các em Ngọn lửa của lòng nhân ái, từ truyền thống cha ông, trao truyền gửi lại. Bởi thế cả 8 khổ thơ dào dạt cảm xúc, lay động từ hình ảnh : Sơn Tinh, Cô Tấm, Thạch Sanh, Trương Chi. Phía bên kia là Lý Thông, giặc Mỹ. Khổ kết là điều bất ngờ mà hợp lý:
Bao điều em sẽ thấy
Còn giấu trong hộp diêm
Cứ bật ngọn lửa lên
Thế nào rồi cũng gặp
Đọc Ngọn lửa, các em tìm thấy cỏ cây, hoa lá, thiên nhiên xung quanh mình mang bao vẻ đẹp bình dị mà gần gũi, thân thương (Lá vườn, Thi tài, Thác Bạc…) Các em cũng tìm thấy cuộc sống thường ngày nhiều điều tử tế, đáng yêu (Góc phố, Cây khế, Cành đào…)
Với nhà báo, nhà thơ Nguyễn Đức Quang, hy vọng với Ngọn lửa sẽ còn được ấp ủ, bừng cháy ở những sáng tác mới cho các em.
Tủ sách Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi Đồng mở đầu với 5 cuốn sách là những sáng tác văn học gửi tới các em. Thêm một lần các nhà báo dành những tình cảm, kinh nghiệm, tâm huyết qua mỗi trang viết cho các em, mong “thế giới trẻ thơ” luôn trong sáng, hồn nhiên và bao dung nhân ái.
Đây cũng là món quà tri ân của những người làm báo hôm nay với những người cầm bút đã dành cả cuộc đời cho tờ báo Đội thân yêu.
Rất mong Tủ sách sẽ có thêm những tác phẩm của các nhà báo – nhà văn thuộc các thế hệ làm báo cho các em.
Hè 2024
